Fiili maliyet (actual cost), bir envanter kaleminin üretilmesi ve / veya satınalınması için gerçekten harcanan kaynakların (satınalma masrafları, hammadde, zaman) çeşitli dağıtım anahtarına göre şarj edilmesi sonucu ortaya çıkar. Ortaya çıkan maliyetin satış, müşteri ve ürün karlılığı gibi analizlerde kullanılabilmesi, gerektiğinde de standart ve enflasyon düzeltmeli maliyet ile kıyaslanabilmesi gerekir.

Yukarıdaki paragrafta “kırmızı” olan kelimeler dinamo yazılımının farklarını gösterir.

Gerçek harcanan teorik ürün ağacınızın işlenmesinden farklıdır, bunun için iş emrinden üretim deklarasyonuna kadar işleyen zincirde gerçek malzeme ve gerçek süreler dinamo tarafından kayıt altına alınır.

Analizlerde kullanılabilirlik özelliğinin sağlanması için dinamo sistem içindeki her hareketin maliyetini (üretim, satış, hurda çıkışı vs...) izler, bu sayede her faturanızın her satırı maliyetlendirilir.

Kıyaslanabilirlik olabilmesi için ise en az 2 maliyet kurgusunun aynı anda olabilmesi gerekir. dinamo ise 3 farklı kurguyu aynı anda bilir, TL – Fiili maliyetinizi hem standart hem de enflasyon düzeltmeli maliyet ile kıyaslayabilir. Bu sayede bir yandan sistem içindeki sapmalar diğer yandan ise gerçek karlılık rakkamları ortaya çıkmış olur.

dinamo Fiili Maliyet Kurgusu (resmin üstüne tıklayarak orjinalini görebilirsiniz).

  
Muhasebenizin çeşitli hesaplarında biriken masraflar kendi türlerine ve ilişkili oldukları merkezlere göre ürün veya yarımamul üzerine dağıtılır.

Dağıtılacak maliyetler ile üretim sistemi içindeki gerçek operasyon süreleri anahtarların süzgecinden geçerek üretim deklarasyonlarına, oradan da ürünlere (yarı mamullere) ulaşır. 

Dağıtım esnasında 20 farklı unsur kullanılabilir, bu sayede her üretim hareketinin hem malzeme hem de 20 farklı unsurdan aldığı maliyet izlenebilir.

dinamo Masraf Dağılımı Şeması (resmin üstüne tıklayarak orjinalini görebilirsiniz).

  
Yan ürün, bir üretim sürecinde ister istemez ortaya çıkan, ekonomik değeri olan nesnedir.

Örneğin tohumdan sıvı yağa giden zincirde “küspe” bir yan üründür, çünkü ayrıca satılabilen, değeri olan bir nesnedir. Dolayısı ile bu nesnenin değeri sonuçta ortaya çıkan yağın maliyetini azaltıcı bir etki yapmalıdır

Yan ürünler genellikle satın alınmaz, ancak satılabilir veya bir başka imalat sürecinde kullanılıyor olabilir. Kullanıldığı durumda ortaya çıkacak ürünün bir maliyet unsurudur.

dinamo, yukarıdaki kurguyu olması gerektiği gibi maliyetlendirebilen dünyadaki ender maliyetlendirme programlarından birisidir.

  
dinamo maliyetlendirme yazılımı bugüne kadar bir çok sektörde sınanmış ve kullanılmakta olduğu için benzersiz özelliklerle doludur; demontaj işleminin maliyetlendirilmesi ve demontaj işlemine masraf dağıtabilme yeteneği de bunlardan birisidir.

Demontaj, bir bütünün parçalarına ayrılmasıdır. Parçaların birer satınalma fiyatı yoktur sadece bütünün maliyeti vardır, ancak demontaj sonucu ortaya çıkan parçalar satılıyor veya başka süreçlerde kullanılıyor olabilir ve maliyetlerinin hesaplanması gerekir.

Demontaj eylemine en çok elektronik cihaz satışı veya üretimi yapan işletmelerde, canlı hayvan ve et sanayiinde, süt üretiminde, orman ürünlerinin üretiminde rastlanır.

Diğer yandan sattığı bir ürünü iade alarak parçalarına ayıran veya bakım amaçlı demonte edip içine başka parçalar da katarak tekrar birleştirme işlemi yapan işletmeler zaman zaman demontaj eylemini gerçekleştirirler.

  
Standart Maliyet, bir ürünün içinde yer alan malzeme ve operasyonlara ait standart miktar ve sürelerinin önceden belirlenen bir fiyat seti ile çarpılması ile ortaya çıkar.

Farklı sektörlerde veya farklı türde fiyat setleri kullanıldığında öngörülen maliyet, yerine koyma maliyeti, teklif maliyeti gibi isimler alabilir.

dinamo içinde yer alan standart maliyet uygulaması, miktar ve fiyat ikilisine zaman ve unsur boyutlarını da katarak zenginleştirir.

dinamo standart maliyet sisteminde fiyat, zaman içinde değişken olabilir. Bu sayede bir teklifin verilme tarihindeki öngörülen maliyeti ile teslim tarihindeki maliyeti ayrı ayrı değerlendirilebilir.

Diğer bir boyut ise “maliyet unsurlarıdır”. Maliyet tanımı sadece malzeme veya operasyon olmak zorunda değildir, işçilik, enerji, yıpranma gibi unsurlarda fiyatlandırılabilir.

  
 dinamo Standart Maliyet Kurgusu (resmin üstüne tıklayarak orjinalini görebilirsiniz).

  
Standart Maliyet, başarılı maliyet yönetmi için son derece gereklidir. Çünkü üretim ve maliyet sisteminizde ki sapmaların (varyansların) ölçülebilmesi için sabit duran bir noktaya ihtiyacınız vardır (tıpkı kuzey yıldızının her zaman kuzeyde olması gibi, bu yüzden ona demirkazık denir).

Standart maliyet sadece teknolojik gelişmelerden veya fiyat setini değiştirmeniz ile değişir ancak fiili maliyet çok fazla faktörden etkilenebilir. Örneğin dönemlik üretim artıp eksilebilir, masraflarınızın çoğu aslında sabit olduğu için (eğer özel bir tedbir alınmaz ve çalışmıyan zamana ait kısım ayrılmaz ise) ürünlere şarj edilen masraflar maliyet üzerinde dalgalanma yaratır; veya yeni alınan bir tezgahın amortismanı dağıtıldığında o hattan geçen ürünler bir anda maliyet artışına uğrayabilirler. 

Standart maliyet ile fiili maliyet arasındaki farklar ise size, sisteminizin neresine dikkat etmeniz gerektiğini, potansiyel problem alanlarını veya ürün mühendisliğinizin ne kadar başarılı olup olmadığını gösterir.

  
 Standart maliyet belirli bir süre sabit kalabilir ve bize öngörülen değeri gösterir, fiili maliyet ise bu değerden az veya fazla olabilir. Oluşan sapma ise bize iyi ve kötü yaptıklarımız hakkında ipucu verir.