MAIN PAGE
CNC VIDEOLARI
KURULUŞLAR
OTOMOTİV
kaynak yöntemleri
=> basınçlı kap kaynağı
=> kaynak elektrodları
TORNALAMA
[[[ LEPLEME ]]]
İŞ ETÜDÜ ÖDEVİ
iş etüdü ödevi (( 59. ve 60. sayfalar ))
İSTATİSTİK ÖDEVİM
İSTATİSTİK ÖDEVİM 2
howstuffworks auto
benimsayfam.com
alimalkoc.com
alimalkoc.ogu.edu.tr
alimalkoc.tr.gg
Ziyaretçi defteri
 

basınçlı kap kaynağı

 

1. Genel
Kaynaklı bağlantı yapılması için çeşitli yöntemler vardir.Seçenekler arasından kaynak türü ve yöntemi saptanırken aşağıdaki noktalar göz önüne alınmalıdır.
1. Kaynak Ortamı
2. Zorunlu Koşullar
3. Kaynak Ekonomisi
1.1 Kaynak Ortami
Genellikle kaynak yerine u1aşı1abi1ir1ik kaynak türünü belirler. Küçük çaplı (450-600 mm'den küçük) kaplarda içten elle kaynak uygulanamaz.Kaynak altı halka kullanılırsa, halka yerinde kalmalıdır. Daha büyük çaplı kaplarda adam giriş deliği bulunmuyorsa, son kaynak yalnız dıştan yapılabılır.Kaynak türü ekipman yapımcısı tarafından saptanabilir.
1.2 Zorunlu Koşullar
Basınçlı kapların yapımında kullanılacak kaynak yöntemleri aşağıdakilerle sınırlandırılmıştır.
1. Ark ve gaz kaynak işlemleri; korumali metal ark, daldırma ark, gaz-metal ark, gaz-tungsten ark, plazma ark, atomik hidrojen metal ark, oksi hidrojen, oksi asetilen, elektro curuf ve elektron ışın kaynak yontemleri ile sınırlandırılmıştır.
2. Basınçlı kaynak işlemleri; yakma,indüksiyon, direnç,basınçlı termik ve basinçli gaz kaynak yöntemleri ile sınırlandırılmıştır.
3. Ark-saplama ve direnç-saplama kaynakları, ASME Kod'da belirtilen bazi ko§ulların yerine getirilmesi durumunda basinç taşımayan bağlantılarda kullanılabilir.
4. Elektrocuruf kaynak sadece SA-240-TP304, TP304L, TP316 ve TP316L, SA-l82-F304L, F316 ve F316L, SA-35l-CF3, CP3A, CF3M, CF8, CF8A ve CF8M türü östenit paslanmaz çelikler ve ferrit çeliklerin alım kaynaklarında (tam radyografik veya ultrasonik kontrol yapılmasi koşuluyla) kullanılabilirler.
1.3 Kaynak Ekonomisi
Önceki iki etken serbest seçime izin verirse, kararı etkileyen yalnız ekonomi olur. Kaynak ekonomisi ile ilgili bazı noktalar aşağıda belirtilmiştir.
V turu kaynak ağzı açılması (oksijen ile kesme yaılabilir) her zaman J ve U türü kaynak ağzı açılmasından daha ekonomiktir.
Çift V kaynak ağzında, tek V kaynak agzı için gerekli kaynak dolgu metalinin yarısı kadar dolgu metali gerekir.
Köşe kaynak boyutu arttırıldığı zaman, dayanım doğru oranda artar, fakat kaynak dolgu metali kaynak boyutunun karesi ile doğru orantılı olarak artar.
Düşük kalitede kaynak, kap için daha kalın levha kullanılmasını gerektirir. Kuvvetli kaynak yapılarak daha ince levha kullanılması veya tersıne durum için ekonomik yönden karar verilmesi kabın boyutuna, kaynak ekipmanına vb. 'ne bağlıdır. Bu durum her defasında ayrı ayrı incelenmelidir.
 
 
2. Kaynaklı Bağlantı Türleri, Kaynak Verim Katsayıları ve Kullanma Sınırları
Bu bölümde, yaygın olarak kullanılan kaynaklı bağlantı türleri altı grup halinde toplanmış ve her tür kaynak için Kaynak Verim Katsayısı ile kullanma sınırları aşağıda gösterilmiştir;
 
 
 
 
 
Kaynak Verim Katsayıları ve Uygulama Sınırları
 
 
Kaynak
Türü
 
KAYNAK VERİM KATSAYISI
 
 
 
UYGULAMA SINIRLARI
 
Tam olarak Radyografik
kontrol yapılırsa
Yerel
kontrol
yapılırsa
 
Kontrol
yapilmazsa
 
1
 
1,00
 
0,85
 
0,70
 
Herhangi bir sınırlama yoktur.
 
2a

2b
 
 
0,90
 
 
0,80
 
 
0,65.
 
2a için bir sınırlama yoktur. 2b yalniz çevresel kaynaklarda uygulanabilir.
 
 
3
 
 
-
 
 
-
 
 
0,60
 
Yalniz sevresel bağlantılar içindir. Kalınlık 16mm'yi, diş sap 600 mm'yi geçemez.
 
 
4
 
 
-
 
 
-
 
 
0,55
 
10 mm kalınlığı geçmeyen oyuna bağlantılar ile 16 mm kalınlığı geçmeyen çevresel bağlantılarda uygulanabilir.
 
 
 
 
 
5
 
 
 
 
 
 
-
 
 
 
 
 
 
-
 
 
 
 
 
 
0,50
 
a) 13 mm kalınlığı geçmeyen gövdeler ile 600 mm dış çapı geçmeyen başlıklar arasındaki çevresel bağlantılar.
b) 16 mm'den daha kalın olmayan gövdeler ile tapa kaynak merkeziyle levha kenarı arasındaki uzaklık tapa delik çapinin 1,5 katından az olmayan çevresel bağlantılar.                      Not: Yanküresel başlikların
     gövde ile bağlantıları
     dışarıda tutulmuştur.
 
 
 
 
 
 
6
 
 
 
 
 
 
-
 
 
 
 
 
 
-
 
 
 
 
 
 
0,45
 
a) 16 mm kalınlığı geçmeyen gövde ile başlıkların bağlantısında gövde içindenköşe kaynağı yapılır.
Veya,
b) Her iki taraftan basınç altındakı başlıkların 600 mm iç çaptan büyük ve 6 mm'den kalın olmayan gövdeler ile bağlantısında sadece başlık
flanşına dıştan köşe
kaynağı yapılır.
 
Bu İki Tablo İçin Notlar :
1. Bu tablolarda ark ve gaz kaynak işlemleri için "ASME Kod" da izin verilen kaynaklı bağlantı türleri gösterilmiştir.
2. Alın kaynağı ile birleştirilecek bütün kenarlardaki kaynak ağızları tam olarak erime ve geçiş sağlayacak şekilde olmalıdır.
3.Kaynak ağızları, pürüz, kesik vb.'den arınmış olmalıdır. Kaynak ağızlarının tam olarak dolmasını sağlamak amacıyla, levha kalınlığını da aşacak şekilde ek pekiştirme kaynak sırası çekilebilir. Çekilen ekiştirme sırasının kalınlığı aşagidaki değerleri geçemez.
 
 
 Levha Kalınlığı (mm)          En Büyük Pekiştirme (mm)


               2 4 mm'den az                          0,8
               2,4 - 4,8 (dahil)                      1,6
               4,8 - 25,4 (dahil)                     2,4
              25,4 - 50,8 (dahil)                     3,2
              50,8 - 76,2 (dahil)                     4,0
              76,2 - 101,6 (dahil                     5,6
             101,6 - 127   (dahil)                    6,4
             127'den büyük                            7,9
 
4. İçten ve dıştan alın kaynaklı bağlantılarda, içten kaynak yapmadan evvel ilk sıra kaynaktan sonra taş vb. ile temizlik yapılarak sonraki kaynak sıralarının tam geçişi sağlanmalıdır. Tozaltı ark kaynaklarında kraterde ağız açılması önerilir.
5. Kaynaklar ark veya gaz kaynağı ile yapılmışsa aşagıdaki tabloda verilen Kaynak Verim Katsayıları ilgili bağıntılarda kullanılır.
6. Kap yerel olarak radyografik kontrolden geçecekse, alın kaynağı ile bağlanacak dikişsiz gövde ve başlikların çevresel gerilime göre tasarımında, malzeme için belirtilen izin verilen en büyük gerilim degerinin 0,85 katı alınır.
7. Kap, radyografik kontroldan geçmezse ve tabloda verilen kaynak verim katsayıları kullanılırsa, hesaplamalarda malzeme için verilen izin verilen en buyuk gerilim degerinin 0,80 katı alınır. (Düz başlıklar dışında)
 


 
Dikişsiz Başlıkların Hesabında Kullanılan Kaynak Verim Katsaysı, E
 
 
BAŞLIK
TÜRÜ
 
 
KAYNAK TÜRÜ

 
KAYNAK VERİM KATSAYISI
 
Tam Kontrol
 
Yerel
Kontrol
 
Kontrol
Yok
 
 
Yankuresel
 
No.l
 
1,00
 
0,85
 
0,80
 
No.2
 
0,90
 
0,80
 
0,80
 
 
Diğerleri
 
Herhangi Tür
 
1,00
 
 
0,85
 
 
0,80
 
3. Degişik Kalınlıktaki Levhaların Alın Kaynağı
Değişik kalınlıktaki levhaların alın kaynağında, değişiklik 3,2 mm veya ince levha kalınlığının 1/4 'ünden fazla ise kalın levha inceltilmelidir.
İnceltilen bölüm ile kalın bölüm arasıdaki konik kesitli geçiş bölümünün uzunluğu, azaltılan kalınlığın 3 katı olmalıdır. Aşağıdaki tabloda yaygın olarak kullanılan kaynaklı bağlantı türleri gösterilmektedir.
 
 
 
 
4. Kaynakların Radyografik Kontrolü
Bu bölümde hangi kaynakların radyografik kontrolden geçirilmesi gerektiği anlatılmaktadır.
Aşağıdaki alın kaynaklı bağlantıların tün uzunlukları radyografik olarak kontrol edilmelidir.
1. Zehirli madde (gaz veya sıvı) depolanacak kaplardaki bütün alın kaynaklı bağlantılar.
2. Aşağıdaki tablodaki malzeme türlerine göre verilen en küçük kalınlıkları geçen kalınlıklardaki kaynaklı bağlantılar.
3. Ateş ile temasta olmayan fakat tasarım basıncı 3,5 Kg/cm²'yi geçen buhar kazanlarındaki basınçlı kaplarda yapılan alın kaynaklı bağlantılar.
4. Radyografik kontroldan geçmesi istenilen boru bağlantı agzi vb. gibi bağlantılar.
5. Elektrocuruf işlemi ile birleştirilen bütün kaynaklı baglantilar.
 
 
 
Karbon Çeliği ve Düşük Alaşımlı Çeliklerin
Alın Kaynaklarında Tam Radyografik Kontrol Gerektiren En Küçük Kalınlıklar
M A L Z E M E T Ü R Ü
 
EN KÜÇÜK KALINLIK(mm)(Bu değeri geçen kalınlıklarda tam radyografik kontrol zorunludur).
 
 ASTM
P.No ve
Sınıfı
 
 
                  Alaşım
 
P1-Gr1,2,3
 
C-Si,C-Mn-Si
 
32
 
P3-Gr1,2,3
 
C-%0,5Mo,Mn-%0,5Mo,%0,5Cr-%0,5Mo
 
19
 
P4-Gr1,2
 
%l-l,25Ci-%0,5Mo
 
16
 
P5-Gr1,2
 
%3-9Cr,%0,5-1Mo
 
0
 
P9A-Gr1
 
%2-2,5Ni
 
16
 
P9B-Gr1
 
%3,5Ni
 
16
 
P10A-Gr1
 
%1Mn-%0,1V
 
19
 
P10B-Gr2
 
%1Cr-V
 
16
 
P10C-Gr3
 
C-Mn-Si
 
16
 
P10F-Gr6
 
%0,5Ni-%0,5Cr-%0,25Mo-V
 
19
 
5. Kaynak Sonrası Isıl İşlem
Aşağıdaki bölümlerde ısıl işlemin hangi koşullar altında gerekli olduğu ve ısıl işlemin nasıl yapılacağı anlatılmaktadır;
5.1 Isıl İşlemin_Zorunlu Olduğu Servisler
1. Zehirli madde (gaz veya sıvı) depolanacak ve karbon çeliği ile düşük alaşımlı çeliklerden yapılan kaplar, kaynak sonrası ısıl işlem yapılmalıdırlar.
2. Tasarım basınçı 3,5 Kg/cm2'yi geçen buhar kazanlarındaki basınçlı kaplar karbon çeliği veya düşük alaşımlı çeliklerden yapılmışlarsa, bütün kaynaklardan sonra ısıl işlem yapılmalıdır.
3. Doğrudan ateş ile temas eden basınçlı kaplarda, kullanılan karbon çeliği malzemede kalınlık 16 mm'yi geçiyorsa veya düşük alaşımlı çelik malzemelerin bütün kalınlıkları için kaynaktan sonra ısıl işlem yapılmalıdır.
5.2 Isıl İşlem Koşulları
1. Aşağıdaki tabloda kaynak sonrası ısıl işlem uygulanacak basınçlı kapların ısıtılacak sıcaklıkları ve bu sıcaklıklarda tutulacak süreleri malzeme türlerine göre verilmektedir.
2. Tablonun altında yazan ekinde verilen notlarda tersine bir koşul yok ise, tabloda belirtilen en kücük sıcaklık ve süre degerlerinin üstüne çıkılabilir.
3. İki ayrı malzeme gurubunun kaynağında, daha yuksek ısıl işlem gerektiren malzemeye göre ısıl işlem yapılmalıdır. Basınçsız parçalar ile basınç altındakı parçaların kaynağında, basınçlı parçaya göre ısıl işlem yapılmalıdır.
4. İki değişik kalınlıktaki levhaların kaynağında, aşagıdaki durumlara göre ısıl işlem yapılmalıdır;
a) İki levhanın alın kaynaklı bağlantısında (başlık ve gövde   bağlantısı dahil), ince olan levhaya göre,
 
b) Gövde ve başlığın alın kaynaklı olmayan bağlantılarında, kalın levhaya göre,
c) Gövdenin, aynaya veya düz başlığa vb.ne olan bağlantılarında, gövde kalınlığına göre,
d) Gövde veya başlıktakı boru bağlantı ağzının bağlantı kaynaklarında gövde veya başlık kalınlığınagöre,
e) Boru bağlantı agzı borusu ile flanş arasındaki kaynakta, boru et kalınlığına göre,
f) Basınç altındaki parça ile basınç altında olmayan parçanın kaynağında, basınçlı parça et kalınlığına göre,
g) Onarım kaynağının derinliğine göre,
ısıl işlem yapılmalıdır.
5. Kaynak sonrası ısıl işlem aşağıdaki koşullara uygun olarak yapılmalıdır.
a) Isıl işlem uygulanacak kap veya parça fırına yerleştirilirken fırın sıcaklığı 425 °C'i geçmemelidir.
b) 425 °C’ın üstünde, ısıtma hızı saatte 520 °C'ın gövde veya başlığın en büyük kalınlığına (cm olarak) bölünmesiyle bulunan değerden ve hiç bir şekilde 200 °C'tan fazla olamaz. Isıtma suresi içinde kabın ısıtılan bölümünün herhangi bir 450 cm'lik bölümünde sıcaklık değişikliği 120 °C'ı geçmemelidir.
c) Kap veya Kap parçası, tabloda belirtilen sıcak tutma süreleri veya daha uzun süre kadar sıcak tutulmalıdır. Bu süre boyunca, kabın ısıtılan bölümünde en sıcak ve en soğuk noktalar arasındaki fark 65 °C'i geçmemelidir. (P-9 ve P-10 sınıfı malzemeler için tablonun altında verilen notlar geçerlidir).
d) Isıtma ve bu sıcaklıkta tutma süreleri boyunca, fırın atmosferi kap yuzeyinde aşırı oksidasyonu önlemek amacıyla kontrol edilmelidir. Fırın, kap yüzeyine doğrudan alev vurmayacak şekilde tasarlanmalıdır.
e) 425 °C'ın üstünde soğutma, kapalı fırın veya soğutma hücresinde, saatte 660 °C'ın gövde veya başlığın en büyük kalınlığına (cm olarak) bölünmesiyle bulunan değerden daha hızlı olmamalıdır. Bu hız hiç bir şekilde saatte 260 °C'ı geçemez. 425 °C'tan sonra kap havada soğutmaya bırakılabilir.
f) Bu koşullara uygun olarak ısıl işlem uygulanan kaplarda onarım ve düzeltmeler yapılırsa, bu kaplarda aynı şekilde tekrar bir ısıl işlem uygulanmalıdır.
 
 
 
 
 
 
  • “Karbon Çeliği ve Düşük Alaşımlı Çelikler İçin Isıl İşlem   Sıcaklıkları ve Süreleri” tablosu bir sonraki sayfada olup tablo ile ilgili notlar altında belirtilmiştir.
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Karbon Çeliği ve Düsük Alaşımlı Çelikler İçin
Isıl İşlem Sıcaklıkları ve Süreleri
 
ASTM
P No.
ve
Sınıfı
 
 
 
İlgili
Notlar
 
 
 
En Küçük
Sıcaklık
(°C)
 
 
S ı c a k T u t m a S ü r e s i
 
50 mm'ye
Kadar
Kalınlıklar
 
50-125 mm
Arası
Kalınlıklar
 
50 mm'den
Fazla
Kalınlıklar
 
 
P1
Gr1,2,3
 
 
1,2,3
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
2saat 50 mm'nin üzerindeki her 25 mm için 15 dak.
 
2saat 50 mm'nin üzerindeki her 25 mm
için 15 dak.
 
 
P3
Gr1,2,3
 
 
1,4,5,6
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
2saat 50 mm'nin üzerindeki her 25 mm için 15 dak.
 
2saat 50 mm'nin üzerindeki her 25 mm için 15 dak.
 
 
P4
Gr1,2
 
 
7,8
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P5
 
 
9,10,11
 
 
680
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P9A
Gr1
 
 
12,13,14
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P9B
Gr1
 
 
12,l5,l6
17
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P10A
Gr1
 
 
18,19,20
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P10B
Gr2
 
 
21
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P10C
Gr3
 
 
1,2,3
 
 
540
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 
 
P10F
Gr6
 
 
21
 
 
595
 
 
1saat/25 mm,
En az 15 dak.
 
 
1saat/25 mm
 
5 saat ilave
her 25 mm için
15 dak.
 

 
 
 
 
 
Tablo ile İlgili Notlar :
1. Isıl işlem sıcaklığı, tabloda belirtilen sıcaklığa kadar yükseltilemez ise aşağıda belirtilenlere uygun olarak, ısıl işlem daha düşük sıcaklıkta ve daha uzun süre devam etmelidir.
 
Tabloya Göre Sıcaklık Azalması
 
Azalan Sıcaklıkta En Az Tutma Süresi (25 mm kalınlık için)
30°C
2 Saat
60°C
3 Saat
90°C
5 Saat
120°C
10 Saat
 
2. Not 3'de belirtilenler dışında, kaynak sonrası ısıl işlem aşagıdaki durumlarda zorunludur:
a) 38 mm'den daha kalın malzemeler için zorunludur. 32-38 mm arası kalınlıklardaki malzemeler kaynak sırasında 95 °C'a ısıtılmamış iseler, ısıl işlem uygulanmalıdır.
b) Kaynak Sonrası Isıl İşlemın Zorunlu Olduğu Servisler başlığı altındaki durumlar(5.1).
3. Aşağıda belirtilen durumlar için ısıl işlem zorunlu degildir:
a) 95 °C ön ısıtma uygulanan ve iç çapı 50 mm'yi geçmeyen boru bağlantı ağızlarının bağlantılarındaki 13 mm’yi geçmeyen köşe ve alın kaynakları,
b) Basınçlı parça kalınlığı 32 mm’yi geçiyorsa ve 95 °C ön ısıtmanın uygulanması koşuluyla, basınçlı parçalar ile basınçsız parçaları bağlayan ve bogaz kalınlığı 13 mm'yi geçmeyen köşe kaynakları,
c) Basınçlı parça kalınlığı 32 mm'yi geçiyorsa ve 95 °C ön ısıtmanın uygulanması koşuluyla basınçlı parçalardaki saplama kaynakları.
4. P-3 Gr.3 malzemelerin bütün kalınlıkları için ısıl işlem zorunludur.
5. 6'da belirtilenler dışında, aşağıdaki koşullarda ısıl işlem zorunludur,
a) 16 mm'yi geçen kalınlıklardaki P-3 Gr.1 ve Gr.2 malzemeler.
b) Kaynak sonrası ısıl işlemın zorunlu olduğu servisler başlığı altındaki durumlar(5.1).
6. Basınçlı parçaların kaynaklı bağlantılarında, aşağıda belirtilen durumlar için ısıl işlem zorunlu degildir:
a) Belirtilen en fazla Karbon miktarı %0,25'i geçmeyen malzemeden yapılmış basınçlı parçalar ile basınçsız parçaları bağlayan ve 13 mm veya daha az boyun kalınlığına sahip köşe kaynakları ile 13 mm'yi geçmeyen alın kaynaklarında, 95 °C ön ısıtmanın kaynak öncesi uygulanması koşuluyla, kaynak sonrası ısıl işlem zorunlu degildir.
b) Boru ve tüplerin çevresel kaynaklarında, boru veya tüp anma et kalınlığı 13 mm veya daha az ise ve malzemelerindeki Karbon miktarı %0,25'den az ise, kaynak sonrası ısıl işleme gerek yoktur.
c) Karbon miktarı en fazla %0,25 olan malzemelerden yapılmış basınçlı parçalarda 95 °C ön ısıtmanın uygulanması koşuluyla, yapılan saplama kaynaklarında ısıl işlem zorunlu degildir.
 
 
 
7. 8’de belirtilenlerin dışında, aşağıdaki durumlarda ısıl işlem zorunludur:
a) Anma et kalınlığı 16 mm'yi geçen SA-202 Gr.A ve Gr.B sınıfı malzemelerin kaynagı,
b) Bütün diğer P-4 Gr.1 ve Gr.2 sınıfı malzemelerin kaynağı,
c) Kaynak Sonrası Isıl İşlemin Zorunlu Olduğu Servisler başlığı altındaki durumlar(5.1).
8. Aşağıda belirtilen durumlarda ısıl işlem zorunlu değildir:
a) P-4 Sınıfı malzemeden yapılan tüp ve boruların çevresel kaynaklarında,  boru veya tüp aşağıdaki koşullara uyarsa:
1. En büyük anma dış çapi, 100 mm.
2. En büyük kalınlık, 13 mm.
3. En fazla Karbon miktarı, %0,l5.
4. En az 120 °C ön ısıtma.
b) Yukardaki 8a, 1, 2 ve 3 koşullarını sağlayan P-4 sınıfı boru ve tüp malzemelerinin basınçsız parçalar ile köşe kaynaklarında aşağıda yazanlar sağlanırsa:
1. Köşe kaynaklarında en büyük boğaz kalınlığğ 13 mm ise,
2. En az 120°C ön ısıtma uygulanmış ise.
c) Yukarıda 8 a, 1 ,2 ve 3 koşullarını sağlayan P-4 sınıfı malzemeden yapılmış boru ve tüp malzemelerine yapılan saplama kaynaklarında en az 120 °C ön ısıtma uygulanmış ise,
9. 10'da belirtilenlerin dışında diğer bütün koşullarda ısıl işlem zorunludur.
10. Kaynak sonrasi ısıl işlem aşağıdaki durumlarda zorunlu degildir:
a) Boru ve tüplerin çevresel kaynaklarında, boru ve tüpler aşağıdaki koşulları sağlıyorsa:
1. En fazla Krom miktarı, %3.
2. En büyük anma dış çapı, 100 mm.
3. En büyük kalınlık, 16 mm.
4. En fazla Karbon miktarı, %0,l5.
5. En az 150 °C ön ısıtma.
b) Yukarıdaki 10 a-l, 2, 3 ve 4 koşullarını sağlayan boru ve tüplerin basınçsız parçalar ile olan köşe kaynaklarında aşağıdakiler sağlanıyorsa,
1. Köşe kaynağının en büyük boğaz kalınlığı 13 mm ise,
2. En az 150 °C ön ısıtma yapılmışsa.
c) Yukarıdaki 10 a-l, 2, 3 ve 4 koşullarını sağlayan boru ve tüplere, en az l50 °C ön ısıtma yapılması koşuluyla uygulanan saplama kaynakları.
11. P-5 sınıfı malzemelerin kaynak sonrası ısıl işlemlerinde tabloda belirtilen süreye ulaşılamazsa, en az 650 °C'ta aşağıdaki koşullarla ısıl işlem uygulanabilir:
a) 50 mm kalınlığa kadar olan malzemelerde, en az 4 saat veya (4 saat)/(Kalınlığın her 50 mm'si) değerlerinden büyük olanı kadar sıcak tutma süresi uygulanmalıdır.
b) 50 mm'nin üstündeki kalınlıklarda en az sıcak tutma süresi tabloda belirtilenlerin 4 katı olmalıdır.
12. Tabloda belirtilen en az sıcaklığa ulaşılamıyorsa, ısıl işlem 1'de verilen sürelere uygun olarak en az 540 °C'tauygulanmalıdır.
13. 14'de belirtilenler dışında, aşagıdaki koşullarda ısıl işlem zorunludur:
a) 16 mm'yi geçen kalınlıklar,
b) Kaynak Sonrası Isıl İşlemin Zorunlu Olduğu Servisler başlığı   altındaki durumlar(5.1).        
14. Kaynak sonrası ısıl işlem aşağıdaki durumlarda zorunlu degildir:
a) Aşağıdaki koşulları sağlayan boru ve tüplerin çevresel alın kaynaklarında.
1. En büyük anma dış çapı, 100 mm.
2. En büyük kalınlık, 13 mm.
3. En fazla Karbon miktarı, %0,15.
4. En az ön ısıtma, 120 °C.
b) Yukarıdaki l4-a, l, 2 ve 3 koşullarını sağlayan boru ve tüplere yapılan köşe kaynakları aşağıdaki koşulları sağlıyorsa:
1. Köşe kaynağının bogaz kalınlığı 13 mm ve daha az ise,
2. En büyük kalınlık 13 mm ise.
c) Basınçlı parçalar ile basınçsız parçaları bağlayan ve 13 mm'yi geçmeyen alın kaynakları ile, boğaz kalınlığı 13 mm'den daha az olan köşe kaynaklarında en az 95 °C ön ısıtma uygulanmişsa,
d) En az 95 °C ön ısıtma sağlanması koşuluyla basınçlı parçalara yapılan saplama kaynakları.
15. Kaynak sonrası ısıl işlemdeki ısıtma sıcaklığı 635 °C'ı geçmemelidir.
16. 17'dekiler dışında, aşağıdaki durumlar için ısıl işlem zorunludur:
a)l6 mm'yi geçen kalınlıklar.
b) Kaynak Sonrası Isıl İşlemin Zorunlu Olduğu Servisler başlığı altındaki durumlar(5.1).
17. Aşağıdaki durumlar için kaynak sonrası ısıl işlem zorunlu değildir:
a) Basınçsız parçaları, basınçlı parçalara bağlayan ve 13 mm'yi geçmeyen alın kaynakları veya boğaz kalınlığı 12 mm'yi geçmeyen köşe kaynakları, en az 95 °C ön ısıtma yapılmış ise,
b) En az 95 °C ön ısıtmanın sağlandıgı basınçlı parçalara yapılan saplama kaynakları.
18.a) Tabloda belirtilen sıcaklıklara ulaşılamazsa 1'de verilen düşük sıcaklıklar kullanılabılır.
b) %0,l5 Vanadyum içeren malzemelerin kaynak sonrası ısıl
işlemlerinde en az sıcaklık ve düşük sıcaklıkta uzun tutma
sürelerinde oluşabilecek gevrekliğe özel önem verilmelidir.
19. 20'de belirtilenlerin dışında aşağıdaki durumlarda ısıl işlem zorunludur:
a) SA-487 Sınıf 1Q malzemelerin bütün kalınlıklarında,
b) 16 mm kalınlığın üzerindeki, diğer bütün P-10 -A sınıfı malzemeler.
c) Kaynak Sonrası Isıl İşlemin Zorunlu Olduğu Servisler başlığı altındaki durumlar(5.1).
20. Aşağıdaki durumlar için kaynak sonrası ısıl işlem zorunlu degildir:
a) Belirtilen en fazla Karbon miktarı %0,25'i geçmeyen malzemelerden yapılmış basınçlı parçalar ile basınçsız parçaları bağlayan ve 13 mm veya daha az boyun kalınlığına sahip köşe kaynaklarında ve 13 mm'yi geçmeyen alın kaynaklarında 95 °C ön ısıtmanın kaynak öncesi uygulanması koşuluyla, kaynak sonrası ısıl işlem zorunlu değildir.
b) Boru ve tüplerin çevresel kaynaklarında, boru veya tüp anma et kalınlığı 13 mm ve daha az, malzemelerdeki Karbon miktarı %0,25'in altında ise, kaynak öncesi en az 95 °C ön ısıtma yapılması koşuluyla ısıl işlem zorunlu değildir.
c) Karbon miktarı en fazla %0,25 olan malzemeden yapılmış basınçlı parçaların kaynağında, en az 95 °C ön ısıtmanın yapılmasi koşuluyla, kaynak sonrası ısıl işleme gerek yoktur.
21. Bütün kalınlıklar için ısıl işlem zorunludur.
5.3 Kaynak Sonrası Isıl İşlem Yöntemleri
1. Kaynak sonrası ısıl işlem Kaynak Sonrası Isıl İşlem başlığı altında belirtilen koşullara uygun olarak aşağıdaki yöntemlerin birine göre yapılmalıdır.
a) Kabın tümünü kapalı bir fırında ısıtmak, istenilen bir yöntem olup mümkün olan durumlarda kullanılmalıdır.
b) Tek parça bir kabı, fırın içinde yerel olarak ısıtmak. Bu durumda kap bölümleri birbirlerine 1,5 m taşacak şekilde ısıtılır. Bu yöntem uygulanirken, sıcaklık dağılımının zararlı olmaması için, fırın dışında kalan bölüm korunmalıdır.
c) Gövde bölümlerindeki ve/veya başlıktaki boyuna bağlantılarda veya karmaşık kaynaklı ayrıntılarda bütün olarak ısıl işlem yapılmadan önce, tek tek ısıl işlem uygulanmalıdır.
 Kabın ısıl işlemden geçirilmesi istenirse ve kabı tek parça ya da iki aşamada ısıtmak uygulanabilir değilse, çevresel kaynaklar yerel olarak ısıl işlemden geçirilirler. Bu sırada düzgün dagılan bir ısıtma saglanmalıdır.
Kaynağın her bir tarafında ısıtılan bant genişligi gövde kalınlığının iki katından az olamaz. Isıtılan bölümün dışında kalan bölümler sıcaklık dagılıma zararlı olmayacak şekilde korunmalıdır.
Bu yöntem ayrıca yeni kapların onarımından sonra da kullanılabilir.
d) Kabın uygun bir şekilde içten ısıtılması. Bu işlem sırasında, kap gövdesinde sıcaklığın düzgün dağılımını sağlamak ve denetlemek amacıyla yeterli sıcaklık göstergesi ve yazıcılar kullanılmalıdır.
Bu işlemden önce kap bütünüyle yalıtılmalıdır. İşlem sırasında iç basıncı olabildiğince düşük tutmak gerekir ve bu basınç, ısıl işlem sırasında beklenen en yuksek metal sıcaklığında, malzeme için izin verilen en büyük
basınç değerinin %50'sini geçmemelidir.
e) Kaynak sonrası ısıl işlem görmesi gereken boru bağlantı ağızları veya diğer kaynaklı bağlantıların bulunduğu çevresel kuşak, bütün kuşak düzgün olarak istenilen sıcaklığa gelecek ve istenilen süre kadar bu sıcaklıkta
kalacak şekilde ısıl işlemden geçirilmelidir. Çevresel kuşak, kap gövdesini tamamen kuşatmalı, boru bağlantı ağızların ve kaynaklı bağlantıları içerisine almalı ve genişliğide kaba bağlanan boru bağlantı ağzı veya diğer bağlantı kaynaklarından, en az levha kalınlığının 12
katı uzunlukta olmalıdır. Çevresel kuşak dışında kalan kap bölümleri sıcaklık dağılımı zararlı olmayacak şekilde korunmalıdır.
f) Boru veya tüplerdeki çevresel kaynaklarda, ısıtılacak kuşak genişliği, biten kaynağin en geniş bölümünün en az 6 katı olmalıdır. Isıtılan kusak dışında kalan bölümler sıcaklık dağılımı zararlı olmayacak şekilde korunmalıdır.
2. Tabloda verilen ısıl işlem en küçük sıcaklığı, gövde veya başlığın metal sıcaklığı olmalıdır. Birden fazla basınçlı kap veya birden fazla basınçlı kap parçası aynı anda aynı fırın içinde ısıl işlemden geçirilecekse,
termokapıllar kapların alt, orta ve üstlerine konulmalı ve bu şekilde gerçek sıcaklıklara olabildiğince yakın sıcaklıklar okunmalıdır.
3. Kaynak sonrası ısıl işlem, herhangi bir kaynak onarımından sonra, hidrostatik deneyden önce yapılmalıdır. Kaynak sonrasi ısıl işlemden önce, sızdırmaları görmek için ön hidrostatik deneye izin verilebilir.
4. Değişik kalınlıktakı kaplar aynı fırında ısıl işlemden geçirilecekse, en kalın kaba göre ısıl işlem yapılmalıdır.
6. Kaynak İşaretleri
Aşağıdaki tablo'da "TS 3004 Teknik Resim - Kaynak Dikişlerinin Sembolik Gösterilişi" standartına uygun olan ve yaygın olarak kullanılan kaynak şekilleri, bu kaynakların tanıtımında kullanılan kaynak işaretleri ve bu işaretlerin açıklamaları verilmektedir.
 
 
 
 

 
Bir aydının evladını iyi yetiştirmek isteyen bir babaya tavsiyeleri... ZAMAN ALACAK BİLİYORUM, FAKAT EĞER ÖĞRETEBİLİRSEN ONA, KAZANILAN BİR LİRANIN, BULUNAN BEŞ LİRADAN DAHA DEĞERLİ OLDUĞUNU ÖĞRET. KAYBETMEYİ ÖĞRENMESİNİ ÖĞRET ONA VE HEMDE KAZANMAKTAN NEŞ’E DUYMAYI. KISKANÇLIKTAN UZAKLARA YÖNELT ONU. EĞER YAPABİLİRSEN SESSİZ KAHKAHALARIN GİZEMİNİ ÖĞRET ONA. BIRAK ERKEN ÖĞRENSİN, ZORBALARIN GÖRÜNÜŞTE GALİP OLDUKLARINI. EĞER YAPABİLİRSEN, ONA KİTAPLARIN MUCİZELERİNİ ÖĞRET. FAKAT ONA SESSİZ ZAMANLAR DA TANI. GÖKYÜZÜNDEKİ KUŞLARIN, GÜNEŞİN ALTINDAKİ ARILARIN VE YEMYEŞİL YAMAÇTAKİ ÇİÇEKLERİN EBEDİ GİZEMİNİ DÜŞÜNEBİLECEĞİ. OKULDA HATA YAPMANIN, HİLE YAPMAKTAN ÇOK DAHA ONURLU OLDUĞUNU ÖĞRET ONA. ONA KENDİ FİKİRLERİNE İNANMASINI ÖĞRET. HERKES ONA YALNIŞ OLDUĞUNU SÖYLEDİĞİN DE DAHİ. TÜM İNSANLARI DİNLEMESİNİ ÖĞRET ONA, FAKAT TÜM SÖYLEDİKLERİNİ GERÇEĞİN ELEĞİNDE GEÇİRMESİNİ VE SADECE İYİ OLANLARI ALMASINI DA ÖĞRET.
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol